Een kijkje in de woon- en werkomgeving van 16 kunstenaars in België

Posted By Frederic De Meyer

Noem het gerust fetisjisme, maar het atelier van een kunstenaar, en bij uitbreiding zijn hele woonomgeving, ik zie het steeds als iets enigmatisch, een mythische, ongrijpbare plek. Onaantastbaars. Mysterieus… Niet dat alle kunst dat in een atelier wordt vervaardigd als van nature door de omgeving is geïnspireerd, maar ongetwijfeld moet de woon-en werkplek een belangrijke invloed uitoefenen op de kunstenaar, toch?

Uit de bezoeken die ik de laatste jaren bracht aan verschillende kunstenaars zou ik zeker van een symbiose kunnen spreken tussen de omgeving waarin een kunstenaar evolueert en de kunst die zij of hij produceert. De strak minimalistische kunst van Gert Scheerlinck vertaalt zich ook in zijn woning, het gezellig ouderwetse van Erik Vandepitte reflecteert zonder moeite zijn atelier in Gent, en het stijlvolle, zorgvuldig uitgekozen interieur van Hervé Martijn doorstaat makkelijk de vergelijking met diens werk.

Maar is dit altijd het geval? Uitgeverij Luster publiceerde een tijdje geleden een uitermate boeiend boek waarin de ‘woon- en werkplek’ van 16 kunstenaars gedetailleerd worden weergegeven. Zelfs buiten de centrale vraag om –of de werkplek de kunststijl van de kunstenaar verraadt-, biedt dit boek heel wat reflectiemateriaal voor de kunst- en cultuurliefhebber.

Sommige kunstenaars, lieten hun atelier door architecten ontwerpen. Zo liet Sophie Whetnalll haar atelier door Pierre Lhoas ontwerpen, die er elementen van haar typische stijl in verwerkte. Anderen gebruiken de muren van hun atelier als extensie van hun werk. Zo schrijft Robert Devriendt bijvoorbeeld halve scenario’s voor zijn schilderijen op de muren errond. Het heeft overigens iets voyeuristisch, zullen we toegeven, zo rondbladeren in de werksfeer van de zestien kunstenaars. Zien we daar geen handboek MAC OS X in de bibliotheek van de 67 jarige Guy Rombouts? Wat doet een schilderij met ‘HYP SAKE’ op geschreven in een slaapkamer?

: De woon- en werkplaats van Thomas Lerooy

: Thuis bij Koen van den Broek

Maar terug naar onze centrale vraag: bewijzen deze zestien voorbeelden dat kunst en de omgeving elkaar beïnvloeden, of tenminste: is er een symbiose tussen beide? In vele gevallen wel. De gezellige weemoed in de woonplek van Arpaïs Dubois, de eindeloze rommel in het huis van Guy Rombouts, resultaat van een jarenlange verzamelwoede, de ondefinieerbare stijl in het huis van D.D. Trans (met achtergebleven interventies van andere kunstenaars), om er maar enkele te noemen, doorstaan moeiteloos de test.

: Het atelier van Sophie Whettnall

: Woon- en werkplaats van Thomas Lerooy

Een enkele uitzondering, misschien. We zien Mario De Brabander zitten in een kamer volgestouwd met boeken, letterlijk, van de grond tot plafond, en dat terwijl zijn kunst toch een zekere eenvoud, een zekere rust uitstraalt. Zoals gezegd: een uitzondering.

‘Artists at home/ work’, is een interessante en intrigerende oefening, gegoten in een knap en leerrijk boek vol ontdekkingen die ons lang tot mijmeren hebben aangezet over de essentie van het kunstenaarschap.

Het boek “Artists at home/ work” is uitgegeven door uitgeverij Luster en is beschikbaar op hun webshop, alsook in de betere boekhandelaar.