Seen/Unseen – als je zelfs vergeet dat het foto’s zijn

Posted By Marc Mestdagh

Ik ben altijd al een koele minnaar geweest van kunstfotografie. Niet dat ik het niet weet te appreciëren, maar het kan me zelden heel erg raken. Er zitten teveel open vragen aan vast, maar dan niet van het goede soort. Ik durf kunstfotografen wel te jennen door te zeggen dat een foto slechts een registratie is van het verleden, dat zodra de foto genomen is er geen verbeelding meer nodig is. Dat het achter ons ligt. Terwijl een beeldend kunstenaar net iets nieuws maakt dat zich nog een toekomst moet zien te verwerven. Zowel kunstenaar als kijker gaan er pas mee aan de slag na de creatie ervan.

Misschien is mijn ongekleurde blik wel te verklaren vanuit een zekere afgunst jegens de fotograaf. Die heeft immers zoveel meer gezien en bekeken vooraleer finaal een bepaalde shot te kiezen. Waarom net dat frame, en geen ander, breder, smaller, maar ook vroeger, later? Wat is al dan niet bewust weggelaten? Zoveel factoren die tot een ander resultaat hadden kunnen leiden. Ongetwijfeld speelt ook een jeugdherinnering. Samen met mijn ouders op bezoek bij vrienden die het veel breder hadden en regelmatig met hun grote auto op reis gingen. Van de voor die tijd bovenmatig veel genomen foto’s mochten wij avondlange dia-voorstellingen aanschouwen. Op het merendeel van de dia’s stond de moeder, de kinderen en een wegwijzer. Als bewijs van locatie, maar vooral ook om er een uitgebreid verhaal bij te kunnen vertellen. Niet altijd boeiend, maar soms dacht je toch, waarom zijn daar nu geen foto’s van. Bij elke klik van de dia-lader voelde je de pijn van ontzegging van het grotere beeld.

Is er dan geen mogelijkheid om alsnog van de creatieve interventie van de kunstfotograaf te genieten en je te laten meedrijven in een wereld die opgebouwd is met fragmenten uit het verleden en mogelijk zo toch naar de toekomst kijkt? Jawel, en dat maakt de opstelling van de tentoonstelling Seen/Unseen bij Galerie Drie slim en uitdagend. De reeks luchtfoto’s van Tanja Willekens vullen de relatief kleine ruimte op zo’n manier dat je het gevoel hebt aan het raam in een vliegtuig te zitten, en zo in flitsen onze wondere wereld ziet passeren. Zonder titels, zonder aanduiding van locatie, en al helemaal niet op glossy papier om het anders voor te stellen dan het is. Het doet je kijken en herkijken. En in mijn geval vergeet je zelfs even dat het foto’s zijn. Een immersieve ervaring maar dan zonder de digitale toeters en bellen. Geen woorden nodig, de schaduw van een medepassagier neem je erbij. En dan ben je wel geneigd om de veiligheidsgordels los te maken en vooruit te denken. Of wat hier getoond wordt niet heel hard beschermd moet worden zodat het geen geschiedenis wordt.

foto’s: Guy De Dapper

“Seen/Unseen” van Tanja Willekens nog tot 2 februari 2025 op vrijdag en zaterdag van 9 tot 18u en op zondag van 9 tot 14u bij Galerie Drie, Sint-Amelbergastraat 3A in Gent