Wolfgang Tillmans in WIELS – expoflits #1

Posted By Annelies Vanbelle

Deze zomer zoeken we het cultureel vertier noodgedwongen dichter bij huis. TheArtCouch gaat voorproeven op tentoonstellingen in eigen land die volgens ons absoluut de moeite waard zijn. Wij teasen telkens met een aantal kunstwerken die ons opvielen tijdens het bezoek, aan jullie om ter plekke de rest te gaan ontdekken!

De Duitse kunstenaar Wolfgang Tillmans presenteert in WIELS een overzicht van de voorbije 30 jaar artistieke praktijk: film, fotografie, muziek en audio. Je vindt er quasi abstract werk, portretten van generatiegenoten en bekenden als Lady Gaga en Chloë Sevigny, en meer documentaire werk waar hij de spot richt op bepaalde gemeenschappen en culturen. Echter, naar ons gevoel blinkt hij het meest uit door zijn oog voor het bijzondere in het alledaagse – het uitvergroten van bepaalde details waardoor je waarneming een interessante wrong krijgt.

Onze highlights:

/1/ FREISCHWIMMER, 2003

De monumentale Freischwimmer-reeks van Tillmans lijkt op de registratie van inkt die uitvloeit in water. Toch is hier iets heel anders aan de hand. We zien hier immers de manipulatie van lichtbronnen in een donkere kamer, er komt geen pigment aan te pas. Er is slechts de suggestie en ons brein doet de rest, zoekend naar herkenbare vormen. Ook refereert hij hiermee aan de beeldtaal van het schilderen, terwijl hij enkel fotografische middelen gebruikt, een typische intermediale grensoverschrijding waarmee Tillmans reeds avant la lettre een vernieuwende toon zette.

/2/ SHAKER TREE, 1995 & SHAKER RAINBOW, 1998

Sinds zijn jeugd heeft Tillmans interesse in astronomie en spiritualiteit. Hij definieert dit laatste niet in de zin van een heiligmakend hiernamaals dat ons te wachten staat, maar als de verbondenheid die we creëren nu we hier nog zijn. Dat overtuigde eenheidsbesef wordt ook verwoord in één van de audiofragmenten die te horen zijn op de tentoonstelling “there’s more that connects us than divides us”. Zijn fascinatie voor spiritualiteit en hoe dat impact heeft op een gemeenschap, leidde hem meermaals naar de Shaker Community in Sabbathday Lake, USA. Het sublieme alledaagse, het mirakel in de achtertuin, dat is waar hij ons oog tracht voor aan te wakkeren. Het is alsof de bezieling van deze gemeenschap zich meester maakt van de omringende natuur: een dubbele regenboog ontvouwt zich boven het huis, een boom omarmt zichzelf.

/3/ SILVER SERIES, late jaren ’90

Links een werk uit de Silver-reeks, rechts een gestripte museummuur, op vraag van Tillmans zelf. Met deze ingreep wil hij tonen hoe belangrijk de omgevende ruimte is bij het presenteren van zijn foto’s – elke tentoonstelling ziet hij als een kunstwerk op zich. Getuige ook het zachte tapijt dat je van de ene naar de andere ruimte leidt, of de metallic doeken die de zalen scheiden en refereren aan een werk op de allerhoogste verdieping (steil trapje!). Het ruwe oppervlak van de museummuur correspondeert met de abstracte werken in dezelfde zaal: zij kwamen tot stand door fotopapier te ontwikkelen in een afdrukmachine waarin zich stof, vuil en chemische resten hadden opgehoopt.

// Ga dat zien!

…want volgend jaar krijgt Tillmans een retrospectieve in MoMA en nu kun je zijn werk gewoon dicht bij huis ontdekken. Extra meegenomen is de klim naar het dakterras van WIELS waar je een weids uitzicht hebt over de hele hoofdstad.