De nieuwe reeks van Lode Laperre, Naevus: een abstracte en innemende reflectie over jeugdherinneringen

Posted By Frederic De Meyer

‘Van alle menselijke ledematen maken de handen de meest gevarieerde bewegingen, bewegingen die naar believen kunnen worden gecontroleerd. Deze belangrijke relatie tussen geest en hand is de spil in het schilderwerk van Lode Laperre. Een lang en geduldig proces tussen controle en loslaten, tussen penseel en graveerpen, tussen het vergaan van de tijd en de ingreep van wind en andere fenomenen, mondt uit in een harmonische expressie van materie en gedachtengoed op zijn doeken‘, schrijft Pauline Doutreluingne in haar inleiding tot de nieuwe werken – en boek – van Lode Laperre.

Voor de nieuwe reeks vertrok Lode vanuit jeugdherinneringen aan het huis waarin zijn nieuwste tentoonstelling plaats vindt, en waarin hij als kind vaak vertoefde, zijn grootvader had er een textielfabriek.

Het mag een anecdote lijken, maar het is er een van belang om het werk van Lode te doorgronden. Zijn doeken zijn in wezen abstracte composities, esthetisch uitgepuurde verflagen die via verschillende technieken hun eigen baan vormen. Aan de titels van de werken merk je dan weer hoe cerebraal het hele proces is, welke intellectuele tocht Lode aflegt van bij het begin van elk werk. Deze twee elementen zouden op zich een zekere afstand tussen de kunstenaar en zijn werk kunnen suggereren. Maar ze worden vergezeld door de emoties die ongetwijfeld de kunstenaar bezielden bij het maken van de werken, de jeugdherinneringen die zijn gedachten tijdelijk doorkruisten, die al dan niet toevallig opkwamen bij het gebruik van deze of gene kleur, bij het uitwerken van deze of gene lijn of kleurvlak. Deze derde dimensie, naast de abstractie en het intellectuele parcours, is wat de werken van Lode een ziel geven.

Doutreluingne heeft het over meditatieve kunst. Als dit betekent dat er naar een perfecte evenwicht wordt gestreefd tussen de gedachten en emoties die een kunstenaar tot een werk inspireren, en de hand of de handeling die het uiteindelijk vorm moet geven, dan lijkt Lode goed op weg om deze harmonie te bereiken, zo hij deze staat van ultieme beheersing al niet heeft bereikt.

Een onverwachte getuige hiervan is het feit dat Lode sinds kort ook in de verflagen kerft, als om er een extra dimensie aan te geven, om de onderlagen van de persoonlijke realiteit die ze bevatten, te gaan verkennen. Het dient als bewijs voor de nieuwe diepgang die hij heeft verworven, de onvoorwaardelijke blootstelling van wat hem maakt tot wie hij is. Het hoogste goed misschien, voor kunstenaars en filosofen. De grens is soms flinterdun.

Geen mooier materiaal dan jeugdherinneringen om dit vorm te geven. Ze zijn vaak bedrieglijk, in deze zin abstract, onwezenlijk ook, gezien ze alle connectie met de realiteit zijn verloren, ze verkennen vergt zowel een intellectuele als een emotioneel proces, ze uitwerken, ze scheppen, vergt een perfecte beheersing van de handeling. Wie het evenwicht zoekt tussen al deze elementen komt snel bij het werk van Lode Laperre terecht. Heerlijk meditatief, niet enkel voor de kunstenaar, zeker ook voor de kijker.