“She sees blackness as a technology“, staat er te lezen op de website van Loulou João. Meer is niet nodig om mijn interesse op te wekken. Hoe kan een huidskleur als technologie worden gezien? Is per definitie de huidskleur niet iets organisch, en technologie iets cultureels, door de mens geschapen?
Misschien is het onderscheid niet zo zwart-wit (no pun intended). Toch niet wanneer je bijvoorbeeld de studie leest van de oprichter van het legendarische tijdschrift Wired, Kevin Kelly, waarin hij parallellen schetst tussen technologische ontwikkeling en biologische, samengevoegd in het begrip ‘technium‘. De studie is felbesproken en vertoont wat lacunes, maar het begrip dat hij introduceerde verdient alleszins meer aandacht. Hij het ziet als een onontkoombaar proces dat leidt tot een staat van geglobaliseerde, onderling verbonden staat die de individuele mens overstijgt.
Tegenover dit techno-optimistische beeld schept João een genuanceerder beeld: “She approachaes political, cultural, socio-economic and historical aspects of the white world in an analytical way. Investigating how whiteness as a default and the perceived superiority thereof is upheld and how it affects her own identity and position within societal setting.” Als technologie al een afdruk is van de maatschappij, dan biedt het alleszins geen eenduidig beeld van een gelijke, zacht stromende evolutie naar een ideaal eindpunt, zo lijkt ze te stellen. Haar dubbele roots mogen dan nog als toonbeeld dienen voor de toenemende verwevenheid van verschillende invloeden, culturen en waarden, het mag niet verbergen dat er binnen die ontwikkeling nog talrijke plooien liggen waar mensen om verschillende redenen, al dan niet moedwillig verstrikt zijn geraakt, en achterblijven.
Het zijn deze plooien die João onderzoekt. Laat je niet misleiden: onder de laag kleurrijke, vreugdevolle werken steekt een maatschappijbeeld dat niet geheel rooskleurig oogt. Haar ‘technologie van de huidskleur’ is er een van “objectivation and oppression” waarin slechts enkele gegoeden hun gading vinden en anderen op louter overleving zijn toegewezen. Ze verkent deze tweede wereld, haar eigen realiteit, in verschillende betekenislagen. De beelden zijn suikerzoet, de ruimtes die ze verkent beiden bescherming en geborgenheid, als zou ze zich in haar zoektocht naar haar fundamentele identiteit willen ontdoen van alle balast van maatschappelijke druk en oordelen, waar ze in alle vrijheid kan mediteren over haar maatschappelijke positie. Niettemin is ze zich zeer bewust van de omgeving waarin ze beweegt en de mogelijkheden die deze biedt, al was het maar in haar creatieproces, waar 3D technologie de basis van vormt.
Het klinkt allemaal zwaarwichtig -het is dan ook mijn persoonlijke interpretatie-, dit neemt niet weg dat ze haar onderzoek luchtig en vol sluimerende humor voert. In haar eerste solotentoonstelling bij Rufus Gallery, Vulgar Vixen, schetst ze een “dystopisch afrofuturistisch sciencefictionverhaal” waarin haar alter ego, Miss Focket, op een interplanetaire reis vertrekt richting menselijke connecties, onder meer via het virtuele datingbedrijf Match Quest.
Een uitnodiging om een nieuwe wereld binnen te treden, weliswaar, maar zonder de bekende wereld te vergeten, met al zijn tekortkomingen, met al zijn mogelijkheden ook…
Beelden ©Allt Photography
‘Vulgar Vixen’ met werk van Loulou João vindt plaats tot 14 mei in Rufus Gallery in gent. Klik hier voor alle info.
