‘Een sneukeltoer doorheen gelijkgestemde kunstenaars’, zo kom ik na een tijdlang debatteren tot de conclusie. Gideon beaamt. Hij had niet meteen een vooropgezet plan voor de uitnodiging die hij van de Uitstalling in Genk kreeg om een expo te cureren. Zijn carte blanche vulde hij instinctief met bevriende kunstenaars en kunstenaars die hem om diverse redenen intrigeren. Tot zijn verbazing hapten ze meteen toe. Maar er was noch voorafgaand, noch nadien sprake van een plan, laat staan van een rode draad.
Eclectisch is het juiste woord, al vertoont de selectie duidelijk sporen van de denkwijze van Gideon. Zijn werk is erop gebrand om sporen na te laten, om zijn aanwezigheid bij anderen iets langer te doen nazinderen dan het efemere leven het toelaat, en hiermee zijn nietigheid, weliswaar in beperkte, menselijke mate, te overstijgen. Wat is hiervoor beter geschikt dan kunst? In een soort weerspiegelende gedachte werd dit de handleiding voor zijn selectie: kunstenaars uitnodigen die dit effect op hem weten te sorteren. Die langer resoneren dan de levensadem, zou je kunnen stellen, al is dit uiteraard een hoogstpersoonlijke premisse.
De installatie van John Van Oers, Pang pang!, vormt misschien een mooi voorbeeld van hoe dit precies werkt. Een schietkraam waarin voor de show een aantal klassieke namaakbeeldjes aan stukken wordt geschoten -naar verluidt bracht medekunstenaar Marco De Sanctis hiervoor zijn eigen wapenarsenaal mee, tot groot jolijt van Van Oers. Een vleugje nostalgie naar de magie van de kermis uit onze jeugd -waar is die kinderlijke verwondering gebleven?- gemixt met een reflectie over de absurde betrachting van de mens om als eenheid stand te houden, ten prooi aan de vernietigende krachten van de buitenwereld. Dergelijke ambiguïteit zit wel bij meer kunstenaars die Gideon selecteerde, al vormt het daarom niet noodzakelijke een rode draad.
De titel dan? ‘Home before dark’. Gideon koos het wat lukraak. Zoals zo vaak krijgt het pas betekenis eenmaal alles in zijn plooi valt. Ook de titel is doordrenkt van dezelfde dubbelzinnigheid. Bij wie een respectabele leeftijd bereikt zal deze uitroep wellicht herinneringen oproepen naar etenstijd of het veilige thuisnest van weleer. De nacht roept echter ook het doembeeld op van de nakende vergetelheid. Er is geen veilige haven voor de mens, geen ‘thuis’ in metafysische zin.
Het hoeft niet droevig te stemmen. De kunstenaars die Gideon samenbracht zijn geen treurende eenzaten, verre van. Toch woedt bij elk van hen een latent levendige drang om sporen achter te laten, om in de ijle ether van de tijd iets langer te blijven rimpelen. Dit kan met kunst, zo weten we intussen, maar evengoed met het cureren van een expo als deze, dat ook zijn sporen nalaat, al was het maar in de herinneringen van de kunstenaars en bezoekers.
Expo KUBE Genk Gideon Kiefer als curator
HOME BEFORE DARK | GIDEON INVITES loopt tot 21 april bij De Uitstalling in Genk. Klik hier voor alle info.
Deelnemende kunstenaars: Ruben Bellinkx, Elke Andreas Boon, Christophe Coppens, Charles Degeyter, Edouard Devriendt, Peter De Meyer, Marco De Sanctis, Ritsart Gobyn, Gideon Kiefer, Nadia Naveau, Shirley Villavicencio Pizango, Bruno V. Roels, Guy Slabbinck, Jan Vanriet, Bent Van Looy, John Van Oers, Simon Verheylesonne, Tinus Vermeersch.
