Of naaktheid een functie of een rol speelt in haar werk?, vraag ik haar. Ze linkt het met het ouder worden. Waar een jonger naakt lichaam een zekere drift, een ‘onbestemd verlangen’ inhoudt, gaat het lichaam met de leeftijd een fase van ontspanning in. Een staat van zijn die minder geforceerd, misschien natuurlijker aanvoelt. Minder strijdvaardig.
La lutte est d’autant plus belle lorse qu’elle est inutile, wist Edmond Rostand al, al had hij het in zijn Cyrano de Bergerac over iets geheel anders, het kwam spontaan in me op. Maar de quote is niet uit de lucht gegrepen, zo blijkt. Deze strijd wordt denkbeeldig gevoerd in het werk van Erika. En heeft op zich niets met ouderdom te maken: “Het citaat vind ik heel goed omdat het leven inderdaad mooier wordt wanneer de strijd om opgelegde lichamelijke of geestelijke perfectie te bereiken relatief wordt”, legt Serena Baplu van galerie Shoobil uit, “Dat is een relativering die eventueel ontstaat met het ouder worden maar kan evengoed, misschien minder vanzelfsprekend, op jonge leeftijd aanwezig zijn. Het is een weg naar nuchterheid en zelfbewustzijn. En zelfs door die zelfzekerheid wordt een ouder worden lichaam juist wel strijdvaardiger.”
Het blijft een spel niettemin. Een spel dat vaak in de diepte van de nacht een aanvang vindt. Wanneer alles stil is, en een ondefinieerbare angst zich over de onpeilbare stilte ontfermt. Op dit exacte moment van creatie, afgescheiden van de wereld, duizelt het haar. Bijna gaat ze hallucineren, zo noemt ze het toch. Het neemt haar concentratie niet weg, integendeel, het voedt haar concentratie. Ze werkt spontaan aan een lichaam, of eerder: het ‘potentieel van een lichaam’. Vanuit een impuls, een opwelling. De houding maakt niet zoveel uit, ze wil de spontane opwelling vorm geven. Het is echter niet vrijblijvend: “ze focust op de typering van een vrouw, niet enkel via het portret, ook via het lichaam. En daarom is de juistheid en de houding belangrijk omdat dat iets kan vertellen over een karakter. Dat maakt dat het juist wel waarheidsgetrouw is”, aldus Serena Baplu. Vanuit dit ‘oer-lichaam’ ontstaat de rest van het tafereel dat ze opbouwt.
De rest, dat kan alle richtingen uitgaan. De enige limiet die ze zichzelf bewust oplegt, is het formaat van het canvas waarop ze haar gedachten te rusten legt. Maar in deze ruimte, hoe beperkt dan ook, vindt ze een grenzeloze mogelijkheid om haar observaties, haar leefwereld misschien, in bot te vieren. Centraal staat steeds hoe vrouwen met elkaar omgaan, zowel in positieve als in negatieve zin. Maar in deze reeks valt het op hoe ze voor het eerst deze relaties in een omgeving plaatst, als wou ze de ‘actie’ een specifieke plaats geven, wat uiteindelijk onmogelijk blijkt te zijn. Ze biedt haar taferelen een relatieve, nagenoeg metafysche omgeving.
Vaak is deze omgeving slechts een suggestie van een ruimte. Hier en daar een architecturale verwijzing. Een ligbank, een vensterraam. Een object, soms ondefinieerbaar. Het kadert haar thema enigzins, al biedt het geen aanwijzingen om het te verstaan. Het maakt het leeswerk van Erika’s kunst complexer, maar daardoor ook rijker, vind ik. Meer mogelijkheden voor de kijker om haar centrale thema – de relatie tussen vrouwen, om kort door de bocht te gaan – op nog meer manieren te interpreteren.
Wat hoeft kunst ons meer te bieden dan dit? Het voeden van de verbeelding. Erika biedt ons een overvloedige maaltijd…
Ga dit zien, want:
- je ontdekt er de evolutie van een fascinerende kunstenares, die na jaren illustratie van kinderboeken zich volop als volwaardig kunstenares out;
- wanneer je je er in verdiept, zal het werk van Erika je niet meer loslaten!
- Je ontdekt een klein maar boeiende en groeiende galerij in hartje Antwerpen.
PRAKTISCH:
Am I dead now, met nieuw werk van Erika Cotteleer, loopt van 29 augustus tot 20 september bij Shoobil Gallery in Antwerpen. Klik hier voor alle info!
#EXPOFLITS
Deze zomer willen we de kunst een extra hart onder de riem steken. TheArtCouch gaat voorproeven op tentoonstellingen in eigen land die absoluut de moeite waard zijn en kiest telkens een paar teasers voor het publiek. Wil jij ook jouw evenement in de kijker zetten? Ontdek hier meer.