In een recent interview met Annelies Vanbelle stelde Johan Clarysse: “Ik ga uit van de ambiguïteit van het bestaan. Ik ben nooit een zwart-witdenker geweest – we bewegen ons eindeloos tussen de polen van gelukkig en niet-gelukkig. Sommige dagen bevinden we ons in de modder, andere dagen is het leven een dankbaar geschenk. Men noemt mijn werk soms donker of somber, maar zelf ervaar ik het niet zo. Uiteraard mag iedereen erin lezen wat hij of zij wil – ik bied een bedding aan en de mogelijke associaties zijn rijk.”
Deze visie loopt naadloos over op de grote thema’s die hij in zijn doeken aankaart. Zoals Els Wuyts aangeeft: “Telkens gaat het om verbeeldingen van persoonlijke drijfveren en verlangens, verbeeldingen van mensen en situaties die zowel verleiden als ontwrichten en waar een mogelijke kijk op de werkelijkheid tegelijk helder en raadselachtig kan zijn.” Het vertaalt zich in reeksen met enigmatische titels als Suspicious Meetings; Guilty or innocent, that isn’t the question of nog Gedaanten van de macht. Grote thema’s die hij steeds verweeft met zijn persoonlijke gevoeligheid.
Het werk van Johan oogt in vergelijking met zijn grote voorbeelden Velazquez, Manet of Goya onschuldiger. Maar dit is slechts schijn, wie zijn werk nader bekijkt zal her en der onvolmaaktheden gewaarworden, subtiel weliswaar, maar heel bewust aangebracht. Deze onvolmaaktheden nemen verschillende vormen aan, die hemzelf in het creatieproces lijken te verrassen. ‘Elegante haperingen’, noemt hij ze zelf. Ze kunnen vorm krijgen in een verwrongen perspectief, in een stuk doek dat onaangeroerd blijft, in een onmogelijke schaduw. Ze zorgen voor een plastische spanning in het doek, en voor een vreemde emotionele betrokkenheid bij wie voor zijn doeken staat.
Dit merk je in elk werk, in elke reeks van Johan. Maar om het effect dat hij bekomt ten volle te proeven is het beter om een overzicht te hebben van zijn werk doorheen zijn oeuvre. Deze mogelijkheid biedt Galerie Lloyd in Oostende nu in de tentoonstelling Jeu d’amour, jeu d’hasard. Ook deze titel, ontleend van een toneelstuk van Marivaux, is niet ontdaan van dubbelzinnigheid.
Goya was right, 2016 (foto Jan Darthet)
Guilty or innocent, 2017 (foto Jan Darthet)
Nature doesn’t have an answer, 2021 (foto Henk Deloose)
Suspicious game II, 2017 (foto Jan Darthet)
Looking at (for) the invisible, 2018 (foto Henk Deloose)
De overzichtstentoonstelling van Johan Clarysse, Jeu d’amour, jeu d’hasard, loopt nog tot 19 december bij Galerie Lloyd in Oostende. Klik hier voor alle info.
Johan Clarysse, foto: Cedric Verhelst
