Voor de fan van road-movies kan de vraag nauwelijks verrassen: is het leven niets anders dan een lange, wat leegvoelende halte, een vluchtige tussenstop waar je doelloos blijft wachten? Wachten op wat? Dat maakt op zich niet uit, wellicht. De stop, de pauze die ons leven is hoeft geen doel te hebben, geen richting. Het is slechts een fase. Een beetje surrealistisch als je erbij stilstaat. Of op zijn minst bevreemdend, als je er zo naar kijkt.
Filmstills van roadmovies. Zo zou je het werk van Hans Defer misschien het best kunnen omschrijven. Al dekt de vlag de lading niet volledig. De stille man, die pas sinds 2009 de draad van het kunst-beoefenen terug heeft opgevat, biedt meer dan wat op het eerste oog te zien is. De blauwtinten die hij in zijn werk gebruikt verraden het enigszins (wie is opgegroeid met de TV uit de jaren ’70 zal het alleszins herkennen). Het werk van Hans vormt een reflectie over de tijd, niet deze die voorbijgaat, maar deze uit blijvende herinneringen. Een mijmering over de storingen die er onlosmakelijk mee gepaard gaan, niet enkel met de televisie van toen, maar meer algemeen in de communicatie tussen mensen, of de onmogelijkheid ervan. Een knipoog ook, naar minder voor de hand liggende voorgangers, zoals Japanse fotografen waar Hans een speciale voorliefde voor heeft opgedaan.
De werken van Hans mogen dan nog, elk apart, filmstills zijn, stille getuigen van zaken waar we van dromen, die we via een of ander medium in ons opnemen, tot de onze maken, maar nooit werkelijk zullen meemaken. Banale zaken voor wie van het filmgenre houdt, of voor wie het dagelijks beleeft. In die zin vormt het werk van Hans, net als dat van Hopper bijvoorbeeld, een ode aan het ‘gewone’ leven, misschien het enige echte, wellicht het enige dat we bewust zullen kennen. Ze vormen elk apart niet zozeer een afzonderlijk verhaal, wel stukjes van een verhaal dat je zelf, eenmaal naast elkaar gelegd, zou kunnen bedenken. Het zijn bouwstenen van een droom waar je zelf meester van bent, gekleurd met deze van de kunstenaar, dat wel, maar die geeft je de volle vrijheid om het de jouwe te maken, om je een stukje van zijn droom, zijn wereld toe te eigenen.
Misschien hoeft kunst niet meer te zijn dan dat. Wat mij betreft alleszins niet…
Bladerend in het schetsboek van Hans snap je vast wel wat ik bedoel… Geniet even mee:
(foto’s @Hans Defer)
