Posted By The ArtCouch

Het is uitzonderlijk dat een grote nationale instelling haar zalen wijdt aan een tentoonstelling rond een privécollectie. Toch gebeurt het deze zomer in Parijs, met de expo Art Brut. Dans l’intimité d’une collection. Donation Bruno Decharme. Van 20 juni tot 21 september 2025 krijgen bezoekers er een unieke inkijk in de omvangrijke verzameling van Bruno Decharme, die onlangs geschonken werd aan het Musée national d’art moderne. De tentoonstelling brengt meer dan 400 werken samen en belicht een kunstvorm die zich sinds haar ontstaan aan de rand van de officiële kunstwereld beweegt: l’Art Brut.

Wat is Art Brut?

De term Art Brut – letterlijk ‘rauwe kunst’ – werd in de jaren 1940 gemunt door de Franse kunstenaar Jean Dubuffet. Hij gebruikte deze benaming voor artistieke uitingen die ontstonden buiten de academische of commerciële kunstcircuits. Vaak ging het om werk van autodidacten, psychiatrische patiënten, gevangenen of mensen die in sociale of culturele afzondering leefden. Wat deze kunstwerken met elkaar verbindt, is hun directe, ongeremde expressie en hun onafhankelijkheid van artistieke conventies.

Art Brut is geen stijl in de klassieke zin van het woord, maar eerder een verzamelnaam voor creatieve uitbarstingen die ontsnappen aan normen, logica of esthetiek zoals die in de kunstwereld gelden. Lange tijd bleef deze kunst onzichtbaar, verborgen in instellingen, op zolders of in de anonimiteit. Het is mede dankzij verzamelaars als Bruno Decharme dat dit werk vandaag de erkenning krijgt die het verdient.

Decharme’s levenswerk

Bruno Decharme wijdde de voorbije 45 jaar aan het opsporen en verzamelen van Art Brut. Zijn passie begon met een fascinatie voor de kracht van creatieve expressie los van gevestigde structuren. Via ontmoetingen, toevallige ontdekkingen en intens speurwerk bracht hij een collectie bijeen die vandaag als een van de belangrijkste ter wereld geldt op het gebied van Art Brut.

In 2021 schonk hij een aanzienlijk deel van zijn collectie aan het Centre Pompidou. Deze schenking vormt nu de kern van de tentoonstelling. Voor het museum betekent dit een belangrijke uitbreiding van zijn collectie hedendaagse kunst met een veld dat lange tijd buiten de museale muren viel.

Een mozaïek van stemmen

De tentoonstelling is opgevat als een caleidoscopische reis doorheen het universum van Art Brut. Het parcours is thematisch opgebouwd als een puzzel, waarbij uiteenlopende werken – in stijl, medium en herkomst – met elkaar in dialoog treden. Elke zaal belicht een andere invalshoek: het lichaam, spiritualiteit, architectuur, obsessie, taal… Wat alle werken gemeen hebben, is hun verzet tegen de norm, en hun kracht om andere vormen van denken en ervaren tastbaar te maken.

Door de persoonlijke verzameling van één man als uitgangspunt te nemen, slaagt de tentoonstelling erin om het intieme en het universele te verzoenen. De bezoeker krijgt niet alleen een overzicht van een onderbelicht hoofdstuk in de kunstgeschiedenis, maar ook een blik op hoe één mens gedurende decennia gepassioneerd en toegewijd het spoor van het ongeziene volgde.