Onvermijdelijk is het persoonlijk verhaal van een kunstenaar intens verweven met de kunst die hij maakt. Je kan je niet helemaal afzetten van ‘wat je bent’, om het even hoe hard je ook een breuk wilt maken met je verleden.
In het geval van Taher Jaoui is dit verleden rijk gevuld. In 1978 geboren in Tunesië trok hij met zijn ouders onder meer naar Berlijn voordat hij in 2007 in de Sorbonne in Parijs studeerde, terloops ook even toneel volgend in Los Angeles. Hij werd ingenieur en computerwetenschapper, tot hij zich in 2013, flink tegen het advies van zijn familie, tot de kunst richtte. Hij experimenteerde met collages op basis van analoge familiefoto’s, maar vanaf 2015 bood de schilderkunst hem de meest natuurlijke manier om zich te uiten.
Dit chaotisch verleden zie je nog expliciet in zijn werk, niet enkel door de wiskundige formules en logaritmes die erin verschijnen, maar meer nog door het algemeen gevoel dat het oproept. Zoekende naar de contouren van zijn intieme ‘zelf’. Zo stelt hij in zijn artist statement (vrij vertaald): “Dienend als een kanaal om zijn gedachten, emoties en visies over te brengen, vormt de artistieke praktijk een bron van zelfvertrouwen en rust, terwijl het voltooide werk een documentatie wordt van het proces om die gevoelens te bereiken.” In die woorden, kunst als ‘bron voor zelfvertrouwen en rust’, ligt vermoedelijk de sleutel voor het interpreteren van zijn werk.
In zijn boek ‘Het raadsel van het ik‘ legt de Nederlandse psycholoog Martijn Veltkamp uit hoe de perceptie van een ‘zelf’ niets anders is dan de verhalen waarmee we dit zelfbeeld vormgeven. De bron van die verhalen kan echter variëren, het verhaal zelf evolueert continu. Externe impulsen en interne drijfveren allerhande bieden een vage verhaallijn, waarrond we bewust of onbewust een plot bouwen, afhankelijk van wat we op dat moment precies nodig blijken te hebben.
Dit proces in beeld brengen, zoals Taher Jaoui doet, moet inderdaad een vorm van zelfvertrouwen en rust bieden, hoe vluchtig en broos dan ook. Opmerkelijk is dat hij niet op zoek lijkt te gaan naar het coherente verhaal in de chaos, naar wat voor ‘essentie’ dan ook. Het is de morfologie van het wordingsproces die hij in kaart brengt, waarin hij alle elementen van zijn eigen verhaal simultaan en op gelijke voet laat opwellen uit het doek.
Vreemd genoeg zorgt het ervoor dat de beelden onmiddellijk herkenbaar zijn. Al geven we het niet graag toe -het gaat in tegen onze natuurlijke inclinatie: we maken hetzelfde proces door. Met zijn aandacht voor hoe het verhaal wordt opgebouwd in plaats van deze te willen vestigen op het eindresultaat, gunt Jaoui ons een blik achter de schermen van het verhaal van elk van ons, hoe persoonlijk en intiem dan ook.
Nieuw werk van Taher Jaoui is tot 18 februari te zien in galerie Mees- Van de Wiele in Gent. Klik hier voor alle informatie.
