Met kunst op café: ‘do re mi fa sol ca fe do’ in CAS Zottegem

Posted By Frederic De Meyer

Alles komt terug, zo lijkt het wel. Mijn puberende zoontjes hoor ik af en toe liedjes neurieën die ik in de jaren ’80 verfoeide omdat ze als wereldhits de hele auditieve wereld leken in te palmen – gelukkig had ik de platen van mijn veel oudere broers ter beschikking. Soms wordt de herhaling van de kleine geschiedenis moedwillig een handje geholpen. Zo stelt gelegenheidscurator en kunstverzamelaar Ivo Moris het CAS in Zottegem terug in ere in zijn oorspronkelijke bestemming: een café, al is het ditmaal om er een selecte gezelschap aan hedendaagse kunstenaars te tonen. Gezellig wordt het alleszins, oud tapijt, typische cafétafels en dito toog zorgen voor een gemoedelijke sfeer om er van de werken van kunst te proeven, vergezeld van wat discrete achtergrondmuziek -vandaar de titel van de expo wellicht, en de associatie die ik maakte met mijn neurieënde zoontjes.

Ogenschijnlijk is er geen verband tussen de kunstenaars en de locatie, al is het mits wat verbeelding en een flinke dosis speculatie een leuke opdracht om er te zoeken. Yasmin Van ‘tveld wijst in haar begeleidende tekst bijvoorbeeld op de link in het werk van Catharina Dhaen: “Een café heeft een heel eigen proportie met veel hoekjes en kantjes waar alles open noch intiem is”, iets wat je bijvoorbeeld terugvindt in de grillige formaten van haar werken, net als het vleugje nostalgie in de thema’s die ze uitkiest. Een café is bij uitstek een plek voor het uitwisselen van informatie en opinies, maar ook van roddels. Het vormt een wat vreemd uitgangspunt voor de kunst van Natasja Mabesoone, die “onderzoekt hoe reproductie en herhaling in het beeld op dezelfde manier functioneren als roddels in taal”, schrijft Yasmin.”Herhaalde afdrukken verglijden in een gedimde, steeds zachtere variant op de achtergrond.” Zo werkte het met roddels op café: ze verstomden of vergleden in ongeloofwaardigheid eenmaal ze een leven gingen leiden buiten de beslotenheid van de ruimte. Nu amplificiëren ze eerder me behulp van sociale media.

Een oubollig bruin café zal ik steeds associëren met Jacques Brel. Ces gens-là, Jef, zo’n liedjes. Levensmoeheid als bezinksel van uitgeleefde passies, een tristesse die echter niet ontdaan is van schoonheid en hoop, al zit die heel diep. Het brengt ons wat losjes tot het werk van Nina Vandeweghe, “Wanhoop in eigen nat”, volgens Yasmin, met als voorbeeld het slap geworden michelinmannetje in Simulacrum (2023). “Daar waar hij normaal supersterk en onverwoestbaar is dankzij banden van de beste kwaliteit, schuifelt hij hier druipend en bedrukt weg. De ratrace heeft ook hem verslagen.”

In een rumoerig café is er steeds iemand die liever gadeslaat dat meedoet. De stille in de hoek, onopvallend maar aandachtig de sfeer absorberend, zonder ander doel dan er voor zichzelf iets uit te leren. Zij lijkt het ook met de werken van Charlotte Vandenbroucke op deze tentoonstelling, al kunnen ze volgens Yasmin ook als rustpunt gezien worden. “Wat niet waar te nemen of moeilijk te duiden is krijgt hier een gedaante”, schrijft ze. “Kunstcreatie als taal die vorm geeft aan de abstracte kant van ons bestaan.” Al kan dezelfde beweging naar abstractie ook het tumult van een café reflecteren. De werken van Maxime Brigou ontstaan uit een “potpourri van plaaster, polyester, epoxy en plastiek” waarmee ze “organische, bijna vleselijke werken construeert.”

Tijdgebrek en gejaagdheid duwen onze waarneming al snel in een bepaalde pas, waardoor er maar weinig ruimte overblijft om ons te verhouden tot wat er rondom gebeurt.

In een café gebeurt van alles, net als op een expo als deze.

Charlotte Vandenbroucke | Natasja Mabesoone | Maxime Brigou | Catharina Dhaen
Courtesy CAS

De expo do re mi ca fe la si do, met werk van Catharina Dhaen, Natasja Mabesoone, Nina Vandeweghe, Charlotte Vandenbroucke en Maxime Brigou vindt plaats in CAS Zottegem tot 11 juni. Klik hier voor alle info!