BLIND DATE met papierkunstenares Isabelle De Borchgrave in het Snijders&Rockoxhuis

Posted By Yves Joris

‘Iemand voor het eerst ontmoeten, is spannend. Opwindend. Sexy. Je deelt een moment. Soms is het niet meer dan een blik of een lach. Soms zijn het enkele uren waarin je onderduikt in elkaars leven. Voor je het weet, worden die uren dagen, jaren, … een mensenleven.’ Met deze woorden opent de brochure van de tentoonstelling BLIND DATE, portretten met blikken en blozen. Op verschillende plaatsen in Antwerpen treden portretten uit de renaissance en barok in dialoog met bezoekers op zoek naar een steelse blik of verlegen blos. Tussen deze eerbiedwaardige oudjes valt de aanwezigheid op van de ‘jonge’ kunstenares Isabelle de Borchgrave met haar papieren creaties.

BLIND DATE, de samenwerking tussen de Phoebus Foundation en het Snijders&Rockoxhuis had nog maar net de deuren geopend voor het grote publiek of Covid-19 sloeg ze met een harde slag dicht. In de statige woning van burgemeester Rockox in de Antwerpse Keizerstraat wachten de creaties van De Borchgrave geduldig in het gezelschap van de Oude Meesters tot de statige poorten opnieuw openzwaaien.

Op 10 april wordt hertogin Isabelle de Borchgrave d’Altena 74 jaar, in het illustere gezelschap van het Snijders&Rockoxhuis mag ze dus gerust een jonkie genoemd worden. Haar inspiratie om papieren mode te ontwikkelen vond ze in 1994 in New York tijdens de Yves Saint-Laurent retrospectieve in het MoMA. Samen met Rita Brown, een Canadese kostuumdesigner, zette ze zich aan het werk om Papier à la Mode te creëren. Papier is het medium waarmee De Borchgrave kunst creëert, niet als drager, maar wel als materie, de basis voor een bijzondere modelijn.

Ze inspireert zich op meerdere bronnen, maar voor de tentoonstelling in het Snijders&Rockoxhuis brachten de vliegerkostuums, de tabbaarden, de rokken en de lijfjes, de wambuizen en de paltrokken, gedragen door patriciërs uit de 17^de eeuw, haar in vervoering. De aartshertogen Albrecht en Isabella, die op het einde van de 16^de eeuw vanuit Spanje naar de Zuidelijke Nederlanden verhuisden, introduceerden deze bijzondere mode die al snel ingang vond bij onze verre voorouders. De ambachtelijke gewaden, uit goudbrokaat, fluweel en zijde, bestikt met juwelen en parels en afgewerkt met molensteenkragen en manchetten van naaldkant, zette De Borchgrave eenvoudig weg om in papier. Wit papier. Ze heeft geen nood aan het dure 17de-eeuwse rood of zwart om de tactiliteit van de stoffen, de kostbaarheid van juwelen en kanten accessoires te suggereren. Zelfs de schoenen die de mannequins dragen zijn uit papier vervaardigd. Haar mode nodigt uit om ze aan te raken, om overtuigd te worden dat zij tovert met eenvoudigweg papier.

Isabelle De Borchgrave staat synoniem voor papieren mode. Ze startte haar loopbaan aan de Academie voor tekenen en toegepaste kunsten en aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Brussel waar ze vooral leerde tekenen en schilderen. Vaardigheden die haar nog steeds van pas komen omdat ze ingewikkelde patronen op haar papieren ontwerpen schildert. Maar bij de voorbereiding van de papieren modellen in het Snijders&Rockoxhuis kwam er geen verfkwast aan te pas. Ze kent intussen de kwaliteit van papier door en door en experimenteert naar hartenlust met een fantastisch resultaat tot gevolg.

Voor de mannequins in het Snijders&Rockoxhuis werkte ze samen met Walter van Beirendonck, eveneens een mode-icoon en gelegenheidsscenograaf van deze tentoonstelling. Hij maakte van haar papieren creaties mensen van vlees en bloed door op de hoofden van de poppen 3D-aangezichten te projecteren. Karakterkoppen, met de lippen stijf op elkaar, met een strenge blik gestolen van de geëxposeerde 16^de– en 17^de-eeuwse portretten in het museum.

Ga de uitdaging aan en zoek welk gelaat bij welk portret hoort. Geen gemakkelijke opdracht. Want eens het gezicht uit zijn portret gelicht, verliest het zijn kracht, maar komt tot leven op de papieren poppen van De Borchgrave. En meer nog, de poppen met hun papieren gewaden zitten of staan in een natuurlijke houding en lijken in dialoog te gaan met de portrettencollectie van The Phoebus Foundation die het onderwerp van BLIND DATE uitmaken.

Met haar mannequins levert de Borchgrave een sterk staaltje trompe l’oeil. Het papier als materie verdwijnt en metamorfoseert in reële stoffen, katapulteert ons terug in de tijd met een link naar vandaag. De samenwerking tussen twee modeontwerpers geeft aan deze tentoonstelling een bijzondere lading met respect voor de geschiedenis.

Blind Date, portretten met blikken en blozen. Een tentoonstelling gecureerd door Dr. Katharina van Cauteren, The Phoebus Foundation, en Hildegard Van de Velde, Snijders&Rockoxhuis, in een scenografie van Walter van Beirendonck en met papieren mannequins van Isabelle De Borchgrave.

De tentoonstelling BLIND DATE, portretten met blikken en blozen is momenteel gesloten wegens COVID-19 maar loopt nog tot 31 december 2020 op verschillende locaties in Antwerpen. https://www.blinddate.vlaanderen/nl
https://isabelledeborchgrave.com/
https://www.snijdersrockoxhuis.be/
https://phoebusfoundation.org/