In 1867 schilderde Claude Monet het uitzicht over Parijs vanaf het balkon van het Louvre. Hij keerde de klassieke kunst daarmee letterlijk de rug toe om het bruisende leven op straat te bewonderen en vast te leggen. Monet zette zijn eigen wereld op de voorgrond. Het werden drie schilderijen: dit is mijn hier en nu, moest Monet hebben gedacht. Deze drie stadsgezichten komen, in nauwe samenwerking met de Alte Nationalgalerie (Berlijn) en Allen Memorial Art Museum (Oberlin, Ohio), eindelijk weer samen in “Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot”.
Een stad in beweging
De tentoonstelling dompelt bezoekers onder in het Parijs van de late 19e eeuw, een tijd van grote transformatie. De stad werd vernieuwd, met brede boulevards en statige gebouwen, maar de vooruitgang had ook een keerzijde. Het Parijs dat Monet en zijn tijdgenoten schilderden, was zowel een wereld vol beloften als een stad van contrasten. De opkomende bourgeoisie genoot van theaters, warenhuizen en cafés, terwijl de arbeidersklasse moest zwoegen in de schaduw van deze pracht en praal.
De vrouw in het nieuwe Parijs
De mode en rol van de vrouw veranderden in deze periode drastisch. De Parisienne werd hét symbool van de moderne stad: zelfbewust en zichtbaar in de nieuwe openbare ruimtes. Kunstenaars als Manet en Renoir legden haar vast als een icoon van elegantie, terwijl vrouwelijke impressionisten zoals Berthe Morisot en Mary Cassatt een ander perspectief boden. Zij schilderden vrouwen niet als archetypen, maar als individuen met een eigen leven en emoties – een vernieuwende kijk op vrouwelijkheid en autonomie in de kunst.
Een stad gebouwd op arbeid
Achter de grandeur van Parijs school een harde realiteit. Duizenden arbeiders – metselaars, timmerlieden en handwerkslieden – werkten aan de stad van de toekomst, maar genoten zelf nauwelijks van de luxe die zij mogelijk maakten. Deze tentoonstelling laat niet alleen de opkomst van de moderne stad zien, maar geeft ook een gezicht aan de mensen die vaak onzichtbaar bleven in de geschiedschrijving.
Een beloftevolle, onzekere toekomst
Terwijl kunstenaars als Monet en Morisot Parijs vereeuwigden in hun werk, broeide er onrust. In 1870 zou de stad belegerd worden door Pruisen, wat leidde tot verwoesting en sociale omwentelingen. Toch overheerste in 1867 nog een gevoel van belofte en vernieuwing. Dit gevoel wordt tastbaar in de tentoonstelling, die niet alleen schilderijen, maar ook affiches, foto’s, brieven en spotprenten samenbrengt om het Parijs van toen tot leven te wekken.
De expositie “Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot” biedt een unieke inkijk in een stad op een kantelpunt. Met meesterwerken, historische documenten en verhalen van de mensen die Parijs vormgaven, wordt de bezoeker meegenomen naar een tijdperk van vernieuwing, schoonheid en strijd. Een must-see voor liefhebbers van impressionisme en stadsgeschiedenis!
Boven: Claude Monet, Quai du Louvre, 1867, Kunstmuseum Den Haag
Links: Auguste Renoir, Le Pont-neuf, 1872, National Gallery of Art, Washington DC rechts: Charles Marville, Haute de la rue Champlain (vue prise á droit), ca.1877, Museé Carnavalet
