Kan je van een trend spreken? Vast staat dat het aantal stadsfestivals, biënnales en triënnales stijl omhoog klimt. Een goede zaak, als je het me vraagt. Kunstwerken losrukken uit hun atelier is bij uitstek een goede manier om kunst, als begrip, anders te benaderen; ze in een doodgewone context van een dorp of stad plaatsen maakt de ervaring vreemd genoeg juist ongewoner. Het belicht alleszins de maatschappelijke relevantie van kunst, niet enkel als trekpleister om plaatsen te bezoeken die in normale tijden niet hoog op de agenda prijken, maar eerder om aan te tonen dat kunst slechts tot zijn volle recht komt wanneer het is ingebed in een maatschappelijke context. Temidden van de mensen, in tegenstelling tot de vaak klinische white cubes waar ze tot cultstatus worden verheven -op zich ook niets mis mee, maar zo gaat een essentieel belang van deze expressievorm verloren.
Wat kunst te zoeken heeft tussen de ‘gewone’ mensen? Je zou debatten kunnen organiseren over de ’emancipatorische’ functie ervan, het ‘mediëren’ van de verwevenheid van samenlevingsvormen, of nog de wezenlijke ‘dialogen’ stimuleren om tot een betere verstandhouding en ultieme verbinding te komen tussen verschillende bevolkingsgroepen. Ongetwijfeld werden zo’n debatten reeds gehouden, en ongetwijfeld zullen ze voorbij gegaan zijn aan de mensen die ze als thema hadden.
De ‘waarheid’, voor zover zo’n concept nog waarde heeft in ons postmoderne denken, is stukken eenvoudiger. Bewoners zullen termen gebruiken als ‘ongewoon’, ‘mooi’ of ‘lelijk’. De gecultiveerde bezoeker zal termen gebruiken als ‘boeiend’ of ‘gedurfd’. Ergens in de middentaal zullen ze elkaar vinden in termen als ‘origineel’ of ‘verrassend’. Daar precies ligt het belang van kunst. Niet in verre academische debatten en hoogdravende discussiefora.
En dat is precies wat zo’n stads- of dorpsfestival te bieden heeft.
Sint-Denijs. Saint-Genois voor de vrienden. 2,493 inwoners in 1 januari 2020. Oppervlakte: 16,57km². Bekende inwoners: Gella Vandecaveye, judoka. Voilà. Zo vat je een dorp samen.
O ja, nu ook een plek dat door zo’n veertigtal werken van vooraanstaande kunstenaars werd ingepalmd. Is het overdreven om Sint-Denijs hiermee tot ‘kunstdorp’ om te dopen? Er zijn gastvrije plekken genoeg in het dorp. Open ruimtes, vierkanthoeven en vervallen bouwsels, waar kunstwerken rustig maar ten volle kunnen ademhalen. Zelfs grote namen, what’s in a name, lieten zich door de charmes van de plek overhalen. Al kan dit ook aan de energie van de gastcurator Jan Leysen liggen, advocaat en gepassioneerd kunstliefhebber, in willekeurige volgorde. Een curator met een duidelijke visie ook: “Het zou onverstandig zijn om hier zomaar een tentoonstelling te importeren”, vertelt hij. “We zijn dan ook gestart met een groep kunstminnende bewoners van Sint-Denijs en samen met hen bespreken we het kunstcircuit en de geschikte locaties voor de werken.”
De inwoners hadden inspraak in de lokaties, maar niet in de werken die er zouden komen. “We kiezen voor werken die het vredig landschap en de rust uitdagen”, aldus Jan. Kunst mag ook als statement dienen en een eigen plek opeisen, zelfs in een vredig ogend dorp. Het belet niet dat dit in alle bescheidenheid gebeurt. De affiche, waarin Sint-Denijs als een druk metronetwerk wordt weergegeven, geeft ook aan dat het niet bovenmatig au sérieux hoeft genomen te worden. Hier wordt niet gewichtig gedaan. Hier wordt gewoonweg, in alle rust, van kunst genoten. Temidden van de mensen…
foto’s: ©Johan M Duyck
Ronny Delrue, R.D. 18.IX.1952 – 7.I.1953 _ R.D. 2.IV.1957 | Renato Nicolodi, Retable II | Nick Ervinck, Lubzaerc | Jake Dinos Chapman, World peace through world domination | Filip Dujardin,Sequences S-D | Sofie Demeyer, Nachtwinkel
Sint-Denijs-City is te bezoeken tot en met 24 september 2023, telkens open op vrijdag, zaterdag en zondag van 10u tot 17u. Je kan jouw tickets online aankopen, of ter plaatse aan de start in hoeve Ten Rooden Duifhuize of aan de Kerk van Sint-Denijs (niet Sint-Denijs-Westrem!). Kik hier voor alle info!
Deelnemende kunstenaars: Koen Vanmechelen, Nick Ervinck, Leo Copers, Daan Gielis, Peter Puype, Kris Martin, Ilke Cop, Ronny Delrue, Klaus Verscheure, Henk Delabie, Nancy Slangen, Alice Vanderschoot, Adelheid De Witte, DD Trans, Simon Verheylesonne, Filip Dujardin, Stijn Stragier, Elias Cafmeyer, Renato Nicolodi, Jan Kempenaers, Julie Pfleiderer, Greet Desal, Bert Danckaert, Jonas Vansteenkiste, Daniëlle Van Zadelhoff, Liliane Vertessen, Nele Van Canneyt, Karl Philips, Sofie Demeyer en Fabiola Burgos Labra. Daarnaast zijn er ook enkele topwerken vanuit West-Vlaamse kunstcollecties: Jake & Dinos Chapman (UK), Conny Kuilboer, Kristof Van Heeschvelde en Neo Matloga.
